AAP NOOT MIS

Dit is de titel van een artikel in de NRC van 1 februari van de hand van Mirjam Remie en Patricia Veldhuis. Het heeft veel reactie opgeleverd.

Er worden vier hoofdstukken onderscheiden:

• Bevorder ‘diep lezen’
• Verhoog het leesplezier
• Verbeter de lesmethoden en didactiek
• Zorg voor een leescultuur

Prima artikel. En ik vraag me steeds af: wat is er toch mis gegaan met het lezen? Hoeveel boeken staan er nog in de klas van een basisschool? En lezen docenten nog? En hoe is het op het voortgezet onderwijs met het lezen gesteld? Ik spreek nog wel medewerkers die werken in schoolbibliotheken in het voortgezet onderwijs. En dan word ik heel droevig. Ik hoor regelmatig dat die worden opgeheven. Ja, wij gaan het onderwijs anders inrichten. En dan hebben we geen schoolbibliotheek meer nodig. Of er gaat een opgeleide bibliothecaris met pensioen en de directie zegt: er komt een vrijwilliger voor terug. Dat vind ik heel merkwaardig. Als ik ga solliciteren als kapster bij een kapsalon dan wordt ik geweigerd want ik heb geen diploma. Ik denk hierbij aan Eus Akyol die voor zijn nieuwe programma: “De geknipte gast” bekende Nederlanders knipt en met hen praat. Maar hij is wel degelijk eerst geschoold om te knippen want dat kun je niet zomaar doen. Het is een vak. Maar in een bibliotheek kan iedereen zo maar werken. Zonder kennis. Ja misschien kun je de administratie bijhouden. Maar een collectie opbouwen. De waarde van bepaalde boeken kennen. Boeken die je beslist niet mag afschrijven. Dat kan alleen een bibliothecaris. En die kan ook mensen adviseren. Niet alleen leerlingen maar ook docenten. Ik heb op een school gewerkt waar voorheen alle docenten zelf boeken aanschaften. Toen ik daar de bibliotheek ging opzetten en iedereen naar boeken vroeg in de lokalen bleken er heel wat doubletten te zijn. Jammer van het geld. Het was wel even slikken dat de docenten niet meer zo wat mochten aanschaffen maar eerst langs de bibliothecaris moesten gaan. Niets geen bureaucratie. In een oogopslag kon ik zien of de titel er al was of in bestelling.

En dan nogmaals de jeugdbibliothecaris. Die enthousiast met boeken kan werken. En kan samenwerken met scholen. Daar moeten scholen niet zo moeilijk over doen. Laat die deskundige komen. Maar helaas: de opleiding bestaat niet meer. Evenals de opleiding bibliothecaris. Afgeschaft!! Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk. Ja: het lijkt goedkoper uit te pakken voor de gemeentes die de bibliotheken moeten financieren. En het lijkt wel of het nu toch allemaal mooi loopt. Maar er gaat zoveel kennis verloren. En die hebben juist nu zo nodig. Nu de alarmbellen met betrekking tot het steeds verdere aftakelende leesniveau harder rinkelen.

Wie neemt het initiatief de opleidingen weer van de grond te tillen? En de jeugd weer tot lezen te brengen? Ik ben benieuwd.

Tot slot nog even dit. De boekenlijsten van het Voortgezet Onderwijs. Ik moest voor mijn eindexamen MMS 100 titels hebben gelezen.

40 Nederlands, 20 Duits, 20 Engels, 20 Frans. En je hoefde niet te proberen het bij een uittreksel te laten. Want daar werd onmiddellijk doorheen geprikt. De docenten kenden ook veel boeken omdat ze zelf lazen. Als ik dit vertel aan jongere mensen dan geloven ze mij niet. Maar ik heb de boekenlijsten nog steeds en je kunt het controleren. En nu? Veel minder titels. Ja dat is jammer. Je mist zoveel.